|
Obietnice, nie pieniądze
– Przypomnę, że w ZUS są przechowywane nie pieniądze, lecz obietnice polityków – ostrzega profesor Leszek Balcerowicz.
Premier mu na to podpowiada, że innym sposobem na łatanie dziury budżetowej jest głębsze sięgnięcie do kieszeni Polaków, a tego nie chce zrobić. Nie chce, dodajmy, bo ten rok jest czasem wyborów i taka decyzja mogłaby pogrzebać plany Tuska i Platformy na wygraną.
Rząd boi się reform, a nawoływania, by przystąpić do szerokiej reformy systemu emerytalnego – przede wszystkim do podniesienia wieku przechodzenia na emeryturę – wydają się dziś nierealne. Co prawda, kiedy robili to Niemcy, wystarczyła im tygodniowa debata i nie było protestów. Ale otoczenie Tuska ma w pamięci gorące tygodnie prezydenta Francji, który przepychał ustawę podnoszącą wiek emerytalny. Dlatego Polska ograniczy się, niestety, do półśrodków, które jednak będą miały kapitalne znaczenie dla przyszłych emerytur. Ale o to niech się już martwią następne ekipy.
Po tym manewrze, jak twierdzą analitycy, przeciętna przyszła emerytura Polaka będzie niższa o 500 złotych. Rząd zapowiada, że nowe przypisy wejdą w życie 1 kwietnia tego roku i nie będzie
to Prima Aprilis, choć sprawa nie trafiła jeszcze do Sejmu.
Dziś Buzek milczy
A miało być tak pięknie, gdy wchodziły na polski rynek Otwarte Fundusze Emerytalne. Kiedy w 1999 roku podpis pod ustawą złożył prezydent Aleksander Kwaśniewski, Polacy zapamiętali słowa Jerzego Buzka o tym, że wreszcie będziemy mieli solidne i pewne emerytury. Dziś Jerzy Buzek jest czołową postacią Unii Europejskiej, wpływowym politykiem Platformy Obywatelskiej i nie mówi nic.
Polacy pamiętają jeszcze reklamy – odkładasz pieniądze, wakacje spędzasz na… Hawajach! I choć były one przesadzone, to jednak dawały nadzieję, że dzięki oszczędzaniu wypracujemy sobie lepsze emerytury.
Teraz to wszystko idzie do kosza, bo rząd ma dziurę w budżecie, a mamienie ludzi, że to tylko przejściowe przekładanie pieniędzy, to oszustwo. Ta ekipa nie będzie przecież rządziła do końca świata, niech się potem martwią inni. Ale tak naprawdę, prawdziwe zmartwienie zostawia się przyszłym polskim emerytom.
Co oferuje Boni?
Przesunięcie części składek emerytalnych z OFE do ZUS, zmiany limitów inwestycyjnych OFE i zachęty podatkowe do dodatkowego oszczędzania na emeryturę.
– To, co proponuje rząd, to racjonalna korekta. Nie zmienia zasad, cech i charakteru tej reformy, ale dokonuje korekty ze względu na bezpieczeństwo finansów publicznych. To oznacza tworzenie warunków dla zmniejszenia długu, podtrzymanie stabilności i wiarygodności fiskalnej, a w efekcie możliwość finansowania wydatków rozwojowych – powiedział Boni. I dodał, że to właśnie zagrożenie wpadnięcia w spiralę zadłużenia przez Polskę jest główną przyczyną zmian w systemie emerytalnym. Tylko – jak z kolei mówi przeciętny wyborca – ktoś tę spiralę zadłużenia nakręcił, dlaczego mają teraz piwo nawarzone przez kolejne rządy pić polscy emeryci? Wprawdzie minister Boni zapewnia, że rządowy projekt trafi jeszcze do konsultacji społecznych, ale tak naprawdę wszystko jest przesądzone.
Od początku kwietnia obecna składka do Otwartych Funduszy Emerytalnych, czyli 7,3 proc. zarobków brutto, zostanie podzielona. OFE dostanie 2,3 proc., a ZUS 5 proc. Mówi się, że potem fundusze dostaną więcej, ale tylko… mówi się.
Stworzone zostałyby także dodatkowe sposoby indywidualnego oszczędzania na emeryturę. Ale nie warto nawet o nich wspominać, bo to już czysta fantazja. – Nie po to – jak mówi wielu ekonomistów – Tusk dobiera się do naszych pieniędzy, by nam je oddawać!
Jak powiedział Boni, z wyliczeń rządu wynika, że w latach 2011-2020 zmiany w systemie emerytalnym powinny przynieść ulgę finansom publicznym do 234 mld zł, czyli prawie 15 proc. PKB.
Jak aspiryna na raka
– Te propozycje są szkodliwe – uważają ekonomiści, a w opinii prof. Stanisława Gomułki mogą one pomóc rozwiązać problem zadłużenia państwa, ale jedynie na krótką metę. Padają nawet głosy, że to podziała tak jak aspiryna na raka.
Również były wiceprezes NBP prof. Krzysztof Rybiński krytykuje pomysły rządu. – Zmiany te idą w zaskakującym kierunku. Dług publiczny, który jest mierzony oficjalnie, będzie przyrastał wolniej, natomiast dług ukryty – szybciej. W sumie całkowity dług publiczny w wyniku tych zmian będzie przyrastał szybciej, niż gdyby ich nie było – mówi. – W efekcie tych zmian emerytury będą niższe, niż gdyby pozostawiono poprzedni system, a deficyt w ZUS będzie narastał i to spowoduje, że w przyszłości trudno będzie dotrzymać słowa i uzyskać emerytury zgodnie z zaproponowaną stopą inflacji. To rodzi ryzyko, że w przyszłości trzeba będzie ten system zmienić – tłumaczy.
Dla opozycji pomysły Tuska to okradanie Polaków. Prawo i Sprawiedliwość oraz lewica chcą przedstawić swoje pomysły na to, jak nie odbierać ostatnich groszy emerytom.
Donald Tusk bardziej jednak przejmuje się krytyką ze strony Balcerowicza. – Te propozycje są gorsze dla gospodarki i dla wysokości oraz bezpieczeństwa przyszłych emerytur. To złe propozycje, odnoszące się do jednej z najważniejszych reform w Polsce po 1989 roku. Poza tym nie zostały poprzedzone rzetelną debatą – mówi prof. Balcerowicz. I ostrzega, iż: – Forsowanie tej reformy oznacza, że przyszłe emerytury będą niższe, bo zarówno nasze przyszłe dochody z pracy, jak i emerytury zależą od szybkości rozwoju naszej gospodarki, ta propozycja rządowa jest gorsza w porównaniu z kontynuacją reform. – Ucierpi szacunek dla prawa i państwa. Ustawa na taki temat ma być uchwalana w ekspresowym trybie, więc gdzie tu szacunek dla prawa? – pyta prof. Balcerowicz. – To złamanie umowy społecznej, bo ustawę wprowadzającą reformę emerytalną poprzedzono dwuletnimi pracami w trybie ponadpartyjnym. A dziś usiłuje się załatwić sprawę w trybie pilnym, jakby chodziło – ironizuje Balcerowicz – o walkę ze stonką ziemniaczaną.
Bartosz Rutkowski
Prof. Leszek Balcerowicz:
To złamanie umowy społecznej, bo ustawę wprowadzającą reformę emerytalną poprzedzono dwuletnimi pracami w trybie ponadpartyjnym.
A dziś usiłuje się załatwić sprawę w trybie pilnym, jakby chodziło o walkę ze stonką ziemniaczaną.
|
